Ochrona

Zamki, zaczepy wg PN-EN 12209:2003 oraz wg poprawki  PN-EN 12209:2005/AC
Jeszcze niedawno /kilka lat temu/ było to takie proste – zamki były klasyfikowane na pięć grup oznaczanych literami i były zamki klasy O, T, A, B i C z czego tylko zamki klas A, B i C przechodziły testy antywłamaniowe. Najczęściej do drzwi antywłamaniowych stosowano zamki klasy C i tak naprawdę to wystarczyło sprawdzić czy zamek ma klasę C czy nie i to było wszystko.
Po wprowadzeniu normy PN-EN 12209 w listopadzie 2005 roku i wprowadzeniu do niej poprawki w kwietniu 2006 roku już nie jest tak prosto wg załączonego do zamka kodu oznaczeń zorientować się o przydatności lub nie do naszych konkretnych celów zamka spełniającego wymagania normy powołanej w tytule opracowaniu.
Co prawda jeszcze przez długi czas w sprzedaży będą oferowane zamki klasy B czy C które uzyskały odpowiednią klasę wg starej normy lecz w miarę upływu czasu wystawione dla tych zamków atesty będą traciły moc ze względu na określony czas na jaki te atesty zostały wystawione.
Czy jest dopuszczalne aby w tym samym czasie sprzedawano zamki sprawdzane wg starych i nowych wymagań?
Tak, ponieważ wg interpretacji Polskiego Komitetu Normalizacyjnego można odwoływać się do norm które zostały wycofane. Sytuacja trochę się komplikuje jeśli producent zamka umieszcza kod wg nowej normy dołączając na dodatkowej pozycji starą klasyfikacje! Takie „kombinowane” oznaczenia  niestety są stosowane zarówno przy zamkach, wkładkach jak i kłódkach.
Nowa norma czyli PN-EN 12209:2005 ma się nijak do starych wymagań i tak naprawdę to bez ściągawki pod ręką tylko osoba która na co dzień zajmuje się zamkami jest w stanie z pamięci odczytać i poprawnie zinterpretować jedenastu pozycji oznaczeń kodowych zamków.
To co nas najbardziej interesuje czyli klasa antywłamaniowa jest na siódmej pozycji kodowej i jest oznaczana cyframi od 1 do 7 przy czym wytrzymałość rośnie wraz z wartością liczby.
Zamki które dawniej uzyskały klasę C a obecnie przeszły badania wg nowej normy, w zależności od typu uzyskują klasę od 3 do 7 czyli w bardzo dużym rozrzucie wymagań. Niech ta informacja będzie ostrzeżeniem dla tych którzy wymagają, utrzymując nieaktualne odwołania do norm,   zakładania zamka klasy C. Bo jest to ogromny rozrzut wytrzymałości.
Przykład kodowania:

Jak widać na pozycji siódmej jest cyfra 1 - czyli te zamki mają najniższą klase ochrony antywłamaniowej.
A jak odczytać następujące przykładowe oznaczenie zamka?
2 C 1 1 0 E 7 E E 3 E
• zamek przeznaczony do miejsc o średnim zagrożeniu wandalizmem np. biura – dla domów wystarczy klasa 1, ta pozycja nie ma nic wspólnego z klasą antywłamaniową!
• wytrzymałość około 100 tysięcy cykli uruchomienia,
• masa drzwi do 100 kg i siła zamykająca 50N
• mogą być użyte do drzwi ppoż pod warunkiem spełnienia dodatkowych wymagań,
• brak wymagań dotyczących bezpieczeństwa w przypadku ewakuacji,
• średnia odporność na korozję w zakresie temperatur -20- +80 st C,
• bardzo wysoka odporność antywłamaniowa wraz z odpornością na przewiercenie,
• zamek nawierzchniowy do drzwi rozwiernych,
• zamek zastawkowy automatycznie ryglowany,
• zamek z klamka bezsprężynową mocno obciążoną,
• 6 zastawek z rozszerzeniem liczby kombinacji [20 tysięcy kombinacji]
Proste?
Bez ściągawki tak naprawdę ani rusz a informacje o zawartości i sposobie oznaczeń można znaleźć w normie.......
Jest to fragment opracowania o zabezpieczeniach mechnicznych, całość można zamówić. Można także zamówic wykłady na ten temat.
Stefan Jerzy Siudalski