Uwaga: ponieważ materiał był pisany kilka lat temu a część norm została wycofana i zastąpiona innymi to najnowsze informacje proszę szukać w 6 numerze Systemów Alarmowych z 2005 roku
Szyby wzmocnione, wielowarstwowe, foliowane
Pierwsze próby przeprowadzano oklejając zwykłe, zamontowane już w oknach szyby foliami o grubościach 150-250 mikronów. Niestety tak ofoliowane szyby były bezpieczne ale dla przestępców - dawały się dość łatwo pokonać ponieważ zmniejszały liczbę ostrych odłamków jakie zwykle przecież powstają przy tłuczeniu szkła.
Pojawiły się folie barwne np. złote, srebrne które uniemożliwiały zaglądanie do wnętrz pomieszczeń. Pomimo słabej wytrzymałości na agresję folie te zwiększały bezpieczeństwo pomieszczeń ponieważ uniemożliwiały ustalenie co jest poza szybą.
Rzeczywiste wzmocnienie szyb osiągnięto dopiero po zastosowaniu folii o grubościach 360-700 mikronów. Na pokonanie tak oklejonych szyb za pomocą kamienia czy młotka potrzeba było już kilku minut, niestety siekierą dość łatwo było wyrąbać otwór. Szyby te więc dobrze chronią tam gdzie przestępca nie może użyć siekiery - np. na wyższych kondygnacjach budynków lub w miejscach dobrze widocznych o dużym ruchu.
Ponieważ wymagania co do wytrzymałości szyb rosły wymyślono szyby wielowarstwowe składające się z kilku szyb między które umieszczano folię lub żywicę. Powstała cała gama szyb o dość istotnie różniących się właściwościach. Klasyfikacja tego typu szyb oraz metody badań na agresję ujęte są w kolejnych tabelach.
Uwaga: szyby od różnych producentów różnią się dość znacznie grubością przy tej wytrzymałości - różnice grubości szyb mogą być nawet dwukrotne!
Szyby kuloodporne
Następnym etapem w konstruowaniu szyb wielowarstwowych były szyby kuloodporne. Dane tych szyb podane są w tabelach nr 2a i b i 3a 3b.
Oprócz oznaczeń np. S3 można też spotkać np. oznaczenia SO3 lub SB3. Litera O oznacza, że szyba co prawda powstrzymuje pocisk lecz należy się liczyć z możliwością powstawania odłamków po drugiej stronie szkła. Ma to znaczenie wszędzie tam, gdzie osoby zagrożone znajdują się tuż przy szybie. Litera B oznacza szybę bezodpryskową.
Niestety takie same i podobne oznaczenia kuloodporności wg różnych norm są przypisane zupełnie innym wytrzymałościom. Proszę porównać oznaczenia w tabelach a i b. Klasa S-1 z tabeli 2a nie odpowiada klasie S-1 z tabeli 2b. Dlatego zawsze trzeba sprawdzać wg jakiej normy szyby były klasyfikowane.
Ustalone zostały trzy klasy szyb odpornych na wybuch D1, D2, D3.
Przy znakowaniu szyb można spotkać się np. z takim lub podobnym zapisem:
P6SB3D2 (zamiast np.SB3 może być np. oznaczenie BR4 lub BS4) .
Zapis ten oznacza:
P6 - szyba wytrzymała na agresję siekierą do 50 uderzeń,
SB3 - szyba bezodłamkowa odporna na ostrzał z broni palnej 0,44 Magnum z odległości 3m i pistoletu maszynowego 5,45 AK z odległości 10m,
Uwaga:
Dawne oznaczenia S1 nie odpowiadają nowemu oznaczeniu S1 wg normy PN-V-87002:1999
W nowych oznaczeniach szyby bezodpryskowe oznaczane są BO a dające po drugiej stronie ostrzału odpryski są oznaczane literą O.
Tabela 2b - Klasy kuloodporności oraz warunki badania szyb na przebicie pociskami broni strzeleckiej
wg PN-V-87002:1999
Klasa kuloodporności |
Typ broni |
Typ naboju |
pocisku ' |
Masa pocisku,
|
Warunki badania |
|||
Odległość strzelania5', m |
Prędkość -uderzenia pocisku, m/s |
Ilość strzałów |
Odległość uderzeń pocisków, mm |
|||||
S 1 |
broń długa |
.22 LR |
L/RN |
2,6?0,1 |
10,00 ?0,5 |
|
3 |
|
S2 |
broń krótka |
9 mm Luger |
FJ^RN) SC |
8,0?0,1 |
5,00 ?0,5 |
400 ?10 |
3 |
120 ?10 |
S3 |
broń krótka |
.357 Magnum |
FJ^CB) SC |
10,2?0,1 1 |
5,00 ?0,5 |
|
3 |
|
S3A |
broń krótka |
7,62 mm x 25 |
FJ^RN) SC |
5,5?0,1 |
10,00 ?0,5 |
420 ?10- |
3 |
120 ?10 |
S4 |
broń krótka |
.44 Remington Magnum |
FJ^FN) SC |
15,6?0,1 1 |
5,00 ?0,5 |
|
3 |
|
S5 |
broń długa |
5,56 mm x 453' |
FJ^PB) SCP1 |
4,0?0,1 |
10,00 ?0,5 |
950 ?10 |
3 |
120 ?10 |
S6 |
broń długa |
7,62 mm x 514' |
FJ^PB) SC |
9,5?0,1 |
|
830 ?10 |
3 |
|
S7 |
broń długa |
7,62 mm x 51 |
FJ^PB) HC1 |
9,8?0,1 |
10,00 ?0,5 |
|
3 |
120 ?10 |
1) Pełny płaszcz stalowy, platerowany 2) Pełny płaszcz stalowy 3) Długość części gwintowanej lufy (178 ?10) mm 4) Długość części gwintowanej lufy (254 ?10) mm 51 Zapewnienie odległości strzelania według p.5.2.5 6) Opis typu pocisku: L - ołów CB - pocisk stożkowy FN - czubek płaski FJ (FMJ) - pocisk z pełnym płaszczem metalowym HC1 - rdzeń stalowy hartowany, masa (3,7 ? 0,1) g, twardość nie mniej niż 63 HRC PB - pocisk z ostrym czubkiem RN - czubek zaokrąglony SC - rdzeń miękki (ołów) SCP1 - rdzeń miękki (ołów) i stalowy penetrator |
Tabela 3b - Klasy kuloodporności szyb oraz warunki badania na przebicie pociskami broni myśliwskiej
wg PN-V-87002:1999
|
|
|
|
|
Warunki badania |
|||
Klasa kuloodporności |
Typ broni |
Kaliber |
Typ pocisku |
Masa pocisku (g) |
Odległość strzelania |
Prędkość uderzenia pocisku |
Ilość strzałów |
Odległość uderzeń pocisków |
SG 1 |
broń myśliwska |
kaliber 12/70 |
jednolity ołów Brenekę |
31,0 ?0,5 |
10,00 ?0,5 |
420 ?20 |
1 |
|
SG2 |
broń myśliwska |
kaliber 12/70 |
jednolity ołów Brenekę |
31,0 ?0,5 |
10,00 ?0,5 |
420 ?20 |
3 |
125 ?10 |
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Kuloodporność okien, drzwi, żaluzji, zasłon wg PN-EN1523
Norma PN-EN1523 wprowadziła wymagania i klasy kuloodporności dla okien, drzwi, żaluzji, zasłon.
Tabela 3
Klasyfikacja i wymagania dotyczące badań z użyciem broni palnej krótkiej i karabinowej
Klasa |
Rodzaj broni |
Kaliber |
Pocisk |
Warunki badań |
||
|
|
|
Typ |
Masa [g] |
Odległość strzelania [m] |
Prędkość pocisku [m/s] |
FB1 |
karabin |
22LR |
L/RN |
2,6? 0,1 |
10? 0,5 |
360? 10 |
FB2 |
broń krótka |
Luger 9 mm |
FJ(1)/RN/SC |
8,0? 0,1 |
5? 0,5 |
400? 10 |
FB3 |
broń krótka |
Magnum 357 |
FJ(1)/CB/SC |
10,2? 0,1 |
5? 0,5 |
430? 10 |
FB4 |
broń krótka (patrz uwagę) |
Magnum 357 44 Rem.Mag. |
FJ(1)/CB/SC FJ(2)/FN/SC |
10,2? 0,1 15,6? 0,1 |
5? 0,5 5? 0,5 |
430? 10 440? 10 |
FB5 |
karabin |
5,56 x 45* |
FJ(2)/PB/SCP1 |
4,0? 0,1 |
5? 0,5 |
950? 10 |
FB6 |
karabin karabin (patrz uwagę) |
5,56 x 45* 7,62 x 51 |
FJ(2)/PB/SCP1 FJ(1)/PB/SC |
4,0? 0,1 9,5? 0,1 |
10? 0,5 10? 0,5 |
950? 10 830? 10 |
FB7 |
karabin |
7,62 x 51** |
FJ(2)/PB/HC1 |
9,8? 0,1 |
10? 0,5 |
820? 10 |